Do hoàn cảnh nghỉ dạy và học kéo dài nên Bộ GD&ĐT đã khuyến khích các trường dạy và học trực tuyến. Khá nhiều trường và các thầy cô còn bỡ ngỡ, lại thêm nhiều doanh nghiệp ra tay hỗ trợ các sản phẩm nên tình trạng sử dụng đang khá đa dạng.
Để chia sẻ với các bạn một giải pháp thực tế, dễ sử dụng khi ở mức độ vừa phải, để các thầy cô đỡ vất vả quá sức mình, xin đăng ý kiến của chuyên gia TS. Quách Tuấn Ngọc, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Bộ GD&ĐT lâu năm.
Mấy hôm nay tôi nhận được rất nhiều email của giáo viên nhờ hỗ trợ, chuyện ZOOM chỉ cho dùng 40 phút.
Mấy tối vất vả vì mạng quá kém do hình như đứt cáp quang. Mỏi tay mỏi mắt thì sáng nay mới thấy thế này:
- ZOOM chặn thời gian dùng là 40 phút là quá hợp lý, rất sư phạm.
Tôi có mấy ý kiến như sau:
1. Về nguyên tắc người học không thể ngồi nghe quá lâu. Tối đa không quá 40 phút là hợp lý. Quá 40 phút là đầu óc học sinh nó mụ hết ra. Ngày xưa tôi đi học cũng thế thôi.
2. Giáo viên không nên lạm dụng công nghệ quá 40 phút. Vì vậy phải chuẩn bị bài vở, giáo án cho thật chuẩn. Nói cái gì? Giảng cái gì? Lên lớp online còn phải chuẩn hơn gấp bội lần lên lớp bình thường.
(Ngay Quốc Hội giao hẹn mỗi đại biểu được phát biểu không quá 7 phút cũng tạo động lực cho các đại biểu nghĩ cho kỹ, đừng phát biểu dông dài.)
3. Học sinh học trực tuyến nó mà chán là nó cứ để máy đấy, nó đi chỗ khác. Giáo viên luyên thuyên thì kệ giáo viên.
4. Hiện nay các trường đều dạy và học online thì càng phải hạn chế không quá 40 phút vì còn môn khác, giáo viên khác đang chờ dạy.
Lời khuyên: Sau này cứ thấy bài giảng trực tuyến nào quá 40 phút thì tôi khuyên người học đừng có mở ra, đỡ mất thì giờ.
Kết: Cám ơn ZOOM. VÔ TÌNH MÀ HỮU Ý.
TS. Quách Tuấn Ngọc góp ý về giải pháp thi THPT, tuyển sinh giai đoạn 2021 - 2025 (ngày 5/3/2020)
Tôi nói qua về phương pháp công nghệ, với tinh thần không làm phức tạp hoá vấn đề.
Dạy và học trực tuyến đồng bộ hay có sự tương tác TỨC THỜI, tiếng Anh gọi là eLearning synchronous như chat (khi mọi thành viên cùng ngồi trên máy, họp video, họp thoại), còn không đồng bộ (eLearning Asynchronous) thì tương tác có độ trễ rất lâu, thậm chí là không có phản hồi (như qua email chẳng hạn).
Phần mềm soạn bài giảng (Authoring Tool - tôi dùng tiếng Anh để giáo viên coi đó là từ khoá mà tìm kiếm trên mạng).
Với tinh thần không làm phức tạp hoá vấn đề, tôi không bàn đến LMS, LCMS ở đây.
eLearning giúp cho thực hiện giáo dục MỌI NƠI, MỌI LÚC, MỌI NGƯỜI, MỌI NỘI DUNG nên hãy nghĩ cách làm thật đơn giản mà hiệu quả.
Dạy và học trực tuyến hiện nay đang là giải pháp tình thế, lúc đại dịch tràn đến mà nhiều trường, nhiều giáo viên chưa kịp chuẩn bị kịch bản sư phạm.
Nên tôi mạn phép bàn cho đơn giản thế này:
1. Không phải lúc nào cũng cần tương tác tức thời, hay dạy học đồng bộ. Nghĩa là KHÔNG nhất thiết sử dụng ZOOM.
2. Để học được MỌI LÚC thì bài giảng phải luôn sẵn có trên mạng, để học sinh học lúc nào cũng được.
3. Hãy chọn cách làm đơn giản nhất: Hãy dùng powerpoint quá quen thuộc, rồi dùng phần mềm soạn bài giảng eL (Authoring tools) như iSpring, Adobe Presenter ... để chèn vào powerpoint, biến powerpoint thành công cụ soạn eL rất đơn giản (hoặc tìm kiếm với từ khoá "Best authoring tool").
Sau khi cân đo, suy nghĩ chỉnh sửa từng câu, từng chữ trong từng bản chiếu một (slide), có thể chèn video giáo viên giảng bài, câu hỏi trắc nghiệm... Giáo viên "đổ" bài giảng thành video bài giảng eL cho đơn giản nhất, và chia sẻ lên mạng như youtube, facebook cá nhân của giáo viên hay gì gì đó, như Google Drive ... để học sinh học bất cứ lúc nào, MỌI LÚC.
4. Giáo viên nên chọn phương án tương tác KHÔNG đồng bộ với học sinh, tốt nhất là qua NHÓM email (Group) của từng lớp, từng giáo viên, hay qua FB, qua nhóm chat... để trả lời thắc mắc, để kiểm tra kiến thức học sinh qua các câu hỏi trực tiếp hay trắc nghiệm.
Với cách làm như trên thì không lo mạng bị nghẽn, không lo phải chờ đủ học sinh thì giáo viên mới giảng bài được và học sinh thậm chí không cần webcam (để chat video với giáo viên) mà vẫn học bài được.
Điều quan trọng nhất là bài giảng tốt có thể đến với nhiều học sinh khác và giáo viên có thể cập nhật để nâng cao bài giảng trong kỳ tiếp theo. Đó là tính bền vững của giải pháp. Còn nếu làm video như với ZOOM thì lại phải diễn lại từ đầu. Mệt.
5. Những năm qua, GOOGLE giúp ngành giáo dục rất nhiều qua việc tạo hệ thống Gmail có tên miền edu.vn. Trong đó không hạn chế dung lượng sử dụng, có Google Drive lưu trữ chia sẻ bài giảng, có nhóm email, có Google doc, có G MEET để dạy học tương tác, MEET cho phép ghi lại bài giảng với video gv giảng, có G classroom để tương tác không đồng bộ ....
Tất cả là MIỄN PHÍ hơn 20 năm nay mà họ không đòi hỏi bất cứ 1 điều kiện nào.
Sau kỳ này, biết đâu đấy (còn vận động nhà tài trợ đã), Cục CNTT lại tiếp tục tổ chức cuộc thi tuyển chọn bài giảng trực tuyến KHÔNG tương tác, giáo viên soạn bài giỏi.
Không vì mải trình diễn công nghệ mà quên đi việc chính: Học sinh học sao cho hiệu quả nhất, mọi nơi, mọi lúc.
Các trường Đại học, Cao đẳng, các Sở GD&ĐT, các Phòng GD &ĐT và các trường phổ thông chưa áp dụng thì nên áp dụng, NGAY và LUÔN. MIỄN PHÍ và tiện lợi.
Cục CNTT đã hướng dẫn cho các ĐH, CĐ, Sở, Phòng làm từ 20 năm trước đây, nay còn đơn vị nào chưa áp dụng thì mau áp dụng.
Mọi người lưu ý không mua gói này như một số nick lợi dụng làm ăn quảng cáo bán với giá 99K cho 1 account email của người sử dụng. Các bạn xem thêm hướng dẫn tại đây.
TS. Quách Tuấn Ngọc
Ý kiến bạn đọc: