Mấy năm gần đây, chúng ta bắt đầu nghe nói tới TikTok. Vậy TikTok là gì? Cộng đồng Việt Nam, nhất là giới trẻ đã tham gia TikTok như thế nào? TikTok đã tạo ra những chương trình truyền thông nào ở Việt Nam? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu.
TikTok là mạng xã hội cho phép người dùng tạo ra các video ngắn, chỉnh sửa chúng bằng âm nhạc và các hiệu ứng đặc biệt, sau đó chia sẻ video bằng tài khoản trong ứng dụng. TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên thế giới trong quý đầu tiên năm 2018, và cũng là ứng dụng phát triển nhanh nhất thế giới.
Theo dữ liệu được cung cấp cho CNBC bởi Sensor Tower, một nền tảng phân tích ứng dụng hàng đầu có trụ sở tại San Francisco, TikTok đã được tải xuống hơn 104 triệu lần trên cửa hàng ứng dụng của Apple trong nửa đầu năm 2018. Điều đó có nghĩa là nó đã vượt qua Facebook, YouTube và Instagram để trở thành ứng dụng iOS được tải xuống nhiều nhất trên thế giới trong khoảng thời gian đó.
Công ty sở hữu ứng dụng này là Bytedance, thành lập năm 2012. Tờ The Telegraph cho biết, hồi tháng 10/2018, sau vòng gọi vốn thêm 3 tỷ USD từ SoftBank, KKR & Co và General Atlantic, giá trị Bytedance đã đạt 75 tỷ USD, chính thức vượt Uber để trở thành startup công nghệ giá trị nhất thế giới.
The Telegraph và nhiều tờ báo khác gọi Bytedance là công ty công nghệ Trung Quốc. Tuy nhiên, trả lời báo giới Việt Nam, bà Quế Anh, phụ trách Truyền thông của TikTok tại Việt Nam cho rằng "TikTok có phải là startup Trung Quốc không thì rất khó nói vì văn phòng chính tại Los Angeles (Mỹ) và sản phẩm đã có mặt tại 150 thị trường”.
TikTok cung cấp bộ công cụ cho phép bất cứ ai có điện thoại thông minh đều có thể dễ dàng tạo ra một đoạn clip (lúc đầu chỉ có 15 giây nhưng nay đã cho phép tới 3 phút), mang dấu ấn sáng tạo riêng của mỗi cá nhân. Bộ công cụ này bao gồm một thư viện nhạc nền dồi dào và các bộ lọc hình ảnh đa dạng. Đồng thời, ứng dụng này cũng cung cấp một nút ấn giữ điện thoại, cho phép người dùng vừa có thể quay clip, vừa có thể trả lời cuộc gọi.
Nhiều đoạn clip trên ứng dụng trở thành trào lưu rộng rãi nhờ vào những phần trình diễn sáng tạo.
Những trào lưu trên TikTok đã tạo nên một tầm ảnh hưởng rộng rãi ở nhiều quốc gia châu Á, điển hình như Việt Nam.
Nắm bắt được điều này, nhiều thương hiệu cũng nhanh chóng tạo những hashtag riêng, nhằm kêu gọi người dùng sáng tạo theo chủ đề và khích lệ họ bằng những bài dự thi cá nhân, là những đoạn clip ngắn với phần thưởng hấp dẫn. Từ đó, họ có thể ngay lập tức nhận về hàng triệu lượt theo dõi, biến người tham gia trở thành nhân viên truyền thông cho mình một cách tự nhiên, hiệu quả mà không cần tốn quá nhiều tiền cho việc PR thương hiệu.
TikTok cho phép người dùng gắn link sản phẩm trên các video của họ, giúp chuyển đổi liền mạch từ nội dung sang thương mại điện tử. Ví dụ, Ye Shi Xiao Ge, một trong những người dùng có tầm ảnh hưởng trên nền tảng TikTok, nổi tiếng với những đoạn clip ăn thực phẩm hoang dã đã tạo ra sản phẩm của riêng mình. Khi người dùng xem clip của anh, biểu tượng mua hàng sẽ hiện ra ở bên phải màn hình về sản phẩm xuất hiện trong clip, sau đó họ có thể thực hiện mua bán bằng một cú nhấp chuột.
Ở mỗi quốc gia khác nhau, TikTok có sự thay đổi để phù hợp với người dùng của mỗi thị trường. Ví dụ, chức năng vẽ khuôn mặt được thêm để phù hợp với người dùng Indonesia, hay các video K-POP nhằm thu hút thị trường Hàn Quốc.
Không chỉ vậy, nhà phát triển này cũng nổi tiếng với việc áp dụng công nghệ “máy học” (Machine Learning) và Big Data vào các sản phẩm lớn của mình. Việc này giúp họ hiểu rõ hơn về hành vi và thị hiếu của người dùng, từ đó cá nhân hóa cho từng đối tượng.
Đại diện Uỷ quyền TikTok tại Việt Nam cho biết đã có quy định riêng và kiểm soát nội dung các video theo pháp luật và thuần phong mỹ tục của Việt Nam.
Tại Việt Nam, trào lưu nội dung thành công nhất của ứng dụng năm 2018 thu hút được hơn 10.000 video với 32 triệu lượt xem. Riêng chỉ trong 2 tuần chung kết AFF Cup 2018, có hơn 120.000 video nội dung liên quan đến trận chung kết được đăng tải, thu hút 54,8 triệu lượt xem.
TikTok Việt Nam hợp tác với VTVCab
Từ khi có Văn phòng Đại diện ở Việt Nam, TikTok phát triển cộng đồng rất nhanh ở Việt Nam và tạo ra nhiều chương trình lớn. Trong một năm gần nhất tính tới nay, TikTok đã có những chương trình hữu ích cho cộng đồng. Ông Nguyễn Lâm Thanh, Đại diện Uỷ quyền của TikTok tại Việt Nam cho biết:
Kỷ niệm 1 năm TikTok chính thức ra mắt tại Việt Nam, TikTok đã nỗ lực không mệt mỏi để xây dựng một sân chơi sáng tạo, tích cực và lành mạnh trên Internet, tập trung nguồn lực để hỗ trợ và xây dựng các chương trình truyền thông hướng tới phục vụ cộng đồng và bước đầu đã được xã hội ghi nhận.
Một số chiến dịch truyền thông phục vụ cộng đồng mà TikTok đã và đang phối hợp cùng tác tổ chức nhà nước, các hội, hiệp hội và các tổ chức NGO mang lại các giá trị tích cực cho cộng đồng trong năm qua:
• Chiến dịch #SafeChildrenSafeInternet đồng tổ chức với Cục Trẻ em, Bộ LĐTBXH, tháng 3 năm 2019 về chủ đề an toàn cho thanh thiếu niên trên môi trường mạng, hơn 20 triệu lượt người tham gia (xem video có hashtag #SafeChildrenSafeInternet)
• Chiến dịch #DuyendangAodai đồng tổ chức với UBND Tp Hồ Chí Minh, tháng 3 năm 2019 về chủ đề Tôn Vinh Áo Dài Việt Nam, hơn 80 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #HelloVietnam đồng tổ chức với Tổng cục Du lịch Việt Nam, tháng 6 năm 2019, nhằm quảng bá cho Du lịch Việt Nam, hơn 350 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #HelloDanang đồng tổ chức với Tổng cục Du lịch Việt Nam và UBND Tp. Đà Nẵng, tháng 6 năm 2019, nhằm quảng bá cho Du lịch Đà Nẵng, hơn 120 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #HelloNinhBinh đồng tổ chức với Tổng cục Du lịch Việt Nam và UBND Tỉnh Ninh Bình, tháng 8 năm 2019, nhằm quảng bá cho Du lịch Ninh Bình, hơn 100 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #TiênHọcLễ, đồng tổ chức với Cục Trẻ Em, Bộ LĐTBXH, nhằm tôn vinh truyền thống đạo đức của người Việt Nam, tháng 9 năm 2019 với hơn 70 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #AntoanChoPhuNu đồng tổ chức với CSAGA, Quỹ dân số LHQ - United Nations Population Fund (UNFPA), Đại sứ quán Hà Lan và Cơ quan phát triển Hàn Quốc, tháng 10 năm 2019, chương trình có 80 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #Tết Trồng Cây đồng tổ chức với Trung Ương Đoàn Thanh niên Cộng Soản Hồ Chí Minh, tháng 2 năm 2020, chương trình có hơn 20 triệu lượt người tham giaNgày 12/3/2020 Bộ Y tế tạo tài khoản trên TikTok tạo các chiến dịch truyền thông chống CoVid - 19
• Chiến Dịch #VuDieuRuaTay, tháng 2 năm 2020, đồng tổ chức với Bộ Y tế, Hội giáo dục và chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Hội truyền thông số Việt Nam, Viện Súc khỏe nghề nghiệp và Môi trường – Bộ LĐ TB và Xã Hội nhằm khuyến khích cộng đồng rủa tay đúng cách để phòng chống dịch COVID-19, chương trình gây tiếng vang lớn trên thế giới và đạt hơn 150 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #KienThucPhongDich (#Knowledge of disease prevention), tháng 2 năm 2020 đồng tổ chức với Bộ Y tế, Hội giáo dục và chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Hội truyền thông số Việt Nam, nhằm cung cấp các kiến thức phòng dịch COVID-19 cho cộng đồng, chương trình đạt hơn 250 triệu lượt người tham gia
• Chiến dịch #onhavanvui (ở nhà vẫn vui), tháng 4 năm 2020 đồng tổ chức với Bộ Y tế, Trung Ương Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam, Hội truyền thông số Việt Nam và UNICEF, nhằm ủng hộ nghị quyết 16 của chính phủ về cách ly toàn xã hội, hạn chế tác hại của việc lây lan dịch COVID-19 trong cộng đồng, chỉ sau 3 tuần chương trình đạt hơn 3,7 tỷ lượt người tham gia, hơn 200 triệu lượt yêu thích, với hơn 800k videos được người dùng tạo ra, trong đó bao gồm hơn 8000 videos của các người nổi tiếng, các celebrities và KOLs.
• Chiến dịch #ThankYouHero, tháng 4 năm 2020 đồng tổ chức với Hiệp Hội Phát triển Văn Hóa Doanh Nghiệp, Hội Truyền thông số Việt Nam và CLB Influencer Việt Nam, nhằm tôn vinh và cảm ơn các y, bác sĩ và các lực lượng khác trong công tác phòng chống dịch COVID-19, chỉ sau 2 tuần chương trình đạt hơn 400 triệu lượt người tham gia, hơn 20 triệu lượt yêu thích, với hơn 90k videos được người dùng tạo ra.
Ngày 2/5/2020, ông Nguyễn Lâm Thanh chia sẻ trên FB cá nhân: "Hiện nay trên TikTok Việt Nam có khoảng 2 tỷ lượt xem videos mỗi ngày; lượng người xem là học sinh và sinh viên rất lớn; tuy nhiên các nội dung để học tập là không đáng kể; mình muốn làm 1 dự án cộng đồng để các thầy cô trình bày lại các kiến thức phổ thông ở dạng video ngắn, tối đa là 3 phút; mục tiêu là cuối năm 2020 sẽ có khoảng 50 triệu lượt xem video có nội dung giáo dục mỗi ngày ở Việt Nam."
Để thực hiện ý tưởng này, đại diện của TikTok Việt Nam đã trao đổi với lãnh đạo Hội Khuyến học Việt Nam, Bộ GD&ĐT cùng nhiều đơn vị để có thể triển khai sớm chương trình #3phutgiuptro. Các đơn vị qua trao đổi đều ủng hộ bằng nhiều cách khác nhau cho chương trình tạo nên một xã hội học tập trên TikTok.
Ông Nguyễn Lâm Thanh trao đổi với GS Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam sáng 20/5/2020
Để các thầy cô và mọi người có thể tham gia chương trình sắp phát động, TikTok Việt Nam đã chia sẻ video hướng dẫn tạo video giáo dục trên TikTok:
Trên TikTok đã có những video có nội dung giáo dục thu hút đến 7 triệu lượt xem, các bạn có thể xem một video như thế chỉ có 34 giây của thành viên "thaygiao9x_thaiduong" tại đây.
Hình ảnh từ video của thaygiao9x_thaiduong
Một video khác của thaygiao9x_thaiduong cũng khá thú vị và rất sáng tạo khi dạy tên tiếng Anh của các loại hoa:
@thaygiao9x_thaiduong Tát nhật lãng tiếng Anh nói sao? ##tatnhatlangrucro ##tg9x ##cộngđồnghọctròthầydươngonline
♬ Tát Nhật Lãng là hoa gì? - ThayGiao9x_ThaiDuong
Hy vọng sẽ có nhiều video giáo dục sẽ xuất hiện ngày càng nhiều trên TikTok để chúng ta có một kho dữ liệu mở đáp ứng nhu cầu học tập của mọi người.
Để có thể đến với TikTok, bạn có thể tải toàn bộ tài liệu hương dẫn để xem chi tiết từ A đến Z những điều cần biết về TikTok.
Bạn có thể vào App Store tìm kiếm "Tik Tok Việt Nam" để tải ứng dụng TikTok:
Kết quả tìm kiếm "TikTok Việt Nam" trên App Store
Bạn cũng có thể tải TikTok tại Google Play cho hệ điều hành Android.
Hình ảnh TikTok trên Google Play
Bạn có thể tìm hiểu thêm TikTok Việt Nam tại đây.
Ý kiến bạn đọc: